Media elektroniczne a dzieci i młodzież. Zasady korzystania z mediów elektronicznych przez dzieci i młodzież – dr Iwona Ulfik-Jaworska
(według Kimberly Young, oprac. I. Ulfik-Jaworska)
Dzieci w wieku od 0 do 3 lat – NIGDY I NIGDZIE nie powinny korzystać z żadnych mediów elektronicznych (dotyczy to telewizji, komputerów, smartfonów), ponieważ w tym okresie dziecko rozwija się poprzez zabawę i bezpośrednie kontakty z osobami znaczącymi oraz innymi dziećmi.
Dzieci w wieku od 3 do 6 lat – MAKSYMALNIE 1 GODZINA W CIĄGU DNIA
– powinny korzystać wyłącznie z programów i aplikacji dostosowanych do wieku, głównie o charakterze edukacyjnym,
– konieczna jest obecność rodzica i monitorowanie czasu oraz treści,
– nie zaniedbywać fizycznej aktywności oraz zabaw z innymi dziećmi nie związanych z mediami.
Dzieci w wieku 6-9 lat – UŻYWANIE POD KONTROLĄ – MAKSYMALNIE 2 GODZINY W CIĄGU DNIA
– mogą korzystać z Internetu, ale pod opieką dorosłych,
– warto spędzać razem czas z dzieckiem na graniu w gry, korzystaniu z różnych aplikacji dostosowanych do wieku dziecka,
– jeśli to możliwe, nie udostępniać dziecku urządzeń mobilnych (ze względu na ograniczenie możliwości kontroli), a jeśli dziecko korzysta z takich urządzeń – zainstalować w nich programy blokujące dostęp do nieodpowiednich treści oraz ustalić zasady dotyczące korzystania z sieci w obecności rodzica,
– nie zaniedbywać innych form aktywności, dziecko powinno w tym okresie rozwijać różne zainteresowania oraz spotykać się z rówieśnikami poza szkołą.
Dzieci w wieku 9-12 lat – UCZENIE SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI – NADAL MAKSYMALNIE 2 GODZINY W CIĄGU DNIA
– powinny korzystać z Internetu wyłącznie w miejscach ogólnodostępnych w domu (nie w swoim pokoju, w urządzeniach powinny być zainstalowane programy blokujące dostęp do nieodpowiednich treści),
– nie powinny korzystać z gier sieciowych wieloosobowych, zwłaszcza z gier typu MMORPG (czyli takich, w których duża liczba graczy może grać ze sobą w wirtualnym świecie, np. Word of Warcraft, EverQuest, League of Legends, Tibia),
– korzystanie z portali społecznościowych – wyłącznie dostosowanych do wieku dziecka i pod ścisłą kontrolą dorosłych (Facebook nie jest odpowiednim portalem w tym wieku, ponieważ jest adresowany do osób powyżej 13 lat),
– należy ustalić czas bez mediów (np. podczas posiłków, podróży samochodem),
– rodzice powinni monitorować wykorzystywanie komputera do odrabiania lekcji,
– dobrze jest wprowadzić zasadę – najpierw obowiązki potem rozrywka (rodzice powinni dopilnować, czy dziecko odrobiło lekcje, wypełniło obowiązki domowe),
– kiedy dziecko łamie ustalone zasady dotyczące czasu i sposobu korzystania z mediów – można pozbawić dziecko dostępu do jakichkolwiek urządzeń elektronicznych (w tym telefonu komórkowego) przez 24 godziny,
– należy zadbać, aby dziecko angażowało się również w inne aktywności – sport, czytanie książek, spotkania ze znajomymi.
Młodzież w wieku 12-18 lat – WZRASTAJĄCA NIEZALEŻNOŚĆ
– młodzież w kolejnych latach potrzebuje coraz więcej niezależności, dlatego w tym okresie reguły korzystania z mediów elektronicznych będą się zmieniały,
– kiedy dziecko dorasta, można pozwalać młodym osobom na „prywatne” korzystanie z Internetu (np. w swoim pokoju), ale nie należy zaniedbywać rozmów dotyczących zachowań podejmowanych w sieci oraz bezpieczeństwa on-line,
– warto też wspólnie z dzieckiem ustalić zasady dotyczące ilości czasu poświęcanego dziennie na korzystania z mediów elektronicznych oraz podejmowanych aktywności w sieci (np. zakaz korzystania z Internetu w godzinach nocnych),
– nadal można korzystać z programów blokujących dostęp do nieodpowiednich treści,
– oprócz nauki młodzież powinna mieć również ustalone codzienne obowiązki domowe (np. zmywanie naczyń, wyprowadzanie psa i in.), z których powinna się wywiązywać,
– warto ustalić konsekwencje za nieprzestrzeganie zasad związanych z korzystaniem z mediów lub za niewypełnianie domowych obowiązków,
– w czasie wolnym od nauki (np. wakacje) – warto, aby młody człowiek podjął jakąś sezonową pracę (pozwoli to wypełnić wolny czas, będzie okazją do rozwijania swojej dojrzałości i odpowiedzialności).
(oprac. I. Ulfik-Jaworska na podstawie K. Young)
***
Iwona Ulfik-Jaworska – doktor nauk humanistycznych w zakresie psychologii, adiunkt w Katedrze Psychologii Wychowawczej i Rodziny KUL Jana Pawła II, prowadzi kursy dla narzeczonych w małych grupach przy Duszpasterstwie Akademickim KUL (od 2000 r.) oraz szkolenia i warsztaty dla rodziców i nauczycieli z zakresu kompetencji wychowawczych oraz edukacji medialnej, aktywnie współpracuje z Poradnią Specjalistyczną ARKA.